Sociaal Investeringsfonds

Toegang tot financiering is een belangrijke katalysator voor de sociale economie. Toch is financiering soms een drempel voor sociale economie-ondernemingen door vb. een lager financieel rendement, het hogere risicoprofiel, of de pioniersrol die de sociale economie in maatschappelijke niches opneemt. Daarnaast ontbreken ook vaak financiële instrumenten op maat van de sociale economie-onderneming door een beperkte focus op het financiële rendement, zonder aandacht voor de maatschappelijke impact en het specifieke ondernemingsmodel.

De Vlaamse overheid voorziet in mogelijkheden tot financiële steun op maat, zowel rechtstreeks aan ondernemingen, als via gewaarborgde cofinanciering voor kredietverstrekkers. Het Sociaal Investeringsfonds is een uniek cofinancieringsfonds, dat een interessante meerwaarde en hefboom biedt voor kredietverleners. Bijvoorbeeld, bij een eventueel faillissement van de effectieve kredietnemer, neemt het fonds de verliezen van de cofinanciering op zich.

Het Sociaal Investeringsfonds (SIFO) is een cofinancieringsfonds aan voordelige tarieven voor kredietverleners die leningen voorzien aan sociale economie-ondernemingen in het Vlaamse Gewest. De leningen kunnen reguliere kredieten of microkredieten zijn. Onder reguliere kredieten wordt verstaan:

• Investeringskredieten
• Bedrijfskapitaalskredieten
• Achtergestelde leningen
• Overbruggingskredieten
• Investeringen in kapitaal

Het fonds is opgericht in 2009, en wordt beheerd door PMV in opdracht van de Vlaamse overheid.

Om aanspraak te kunnen maken op sociale cofinanciering, dienen kredietverleners een erkenning aan te vragen als Erkende Financier. Na zulke erkenning krijgt een Erkende Financier trekkingsrechten toegewezen. De uitoefening van trekkingsrechten geeft erkende financiers de kans om bij SIFO ‘solidaire cofinanciering’ te verkrijgen. Daarmee kunnen ze, in combinatie met hun eigen middelen, investeringen in de sociale economie financieren. De solidaire cofinanciering vanuit het SIFO bedraagt maximaal twee derde van het totale krediet.

Wie als financier erkend wil worden door het SIFO, kan een aanvraag indienen bij het fonds. Dat beslist uiterlijk 2 maanden na ontvangst van het dossier over de aanvraag. Een erkenning blijft 3 jaar geldig en kan nadien (als ze wordt goedgekeurd) verlengd worden.

Bij deze erkende financiers kan je terecht met je aanvraag voor een financiering:

    - Trividend
    - Hefboom
    - Socrowd

Financiers moeten vooraf inschatten op welk bedrag van solidaire cofinanciering ze dat jaar een beroep zullen doen. Het SIFO kent de erkende financiers 1 keer per jaar een standaardpakket aan trekkingsrechten toe op basis van de gemaakte inschatting. Trekkingsrechten blijven 1 jaar geldig. Er is geen vergoeding verschuldigd. Extra trekkingsrechten aanvragen in de loop van het jaar kan alleen met een grondige motivering.

Bedrag: maximaal 350.000 euro

Het kredietbedrag dat een erkende financier in een concreet dossier aan het SIFO vraagt, bedraagt maximaal 350.000 euro. Een door het fonds erkend kredietcomité behandelt de aanvraagdossiers en keurt ze al dan niet goed. Voor financieringsbedragen van meer dan 350.000 euro zal het strategisch comité van het fonds onderzoeken of de erkende financier voor dergelijke dossiers zijn trekkingsrechten kan gebruiken om solidaire cofinanciering te krijgen.

Begunstigden van de kredieten

De aangevraagde financieringen zijn altijd bestemd voor investeringen in het Vlaamse Gewest van een in het Vlaamse Gewest gelegen exploitatiezetel. Er zijn 2 types mogelijke begunstigden.

1. ’Statische’ begunstigden:

• maatwerkbedrijven
• ondernemingen in de lokale diensteneconomie (voor investeringen die van toepassing zijn op de LDE sui generis)
• activiteitencoöperaties.

2. Organisaties die de beginselen van de sociale economie als leidraad nemen in hun maatschappelijke doelstellingen, maar niet binnen de groep van statische begunstigden vallen.

Of type 2 van toepassing is, wordt bepaald aan de hand van het decreet van 17/02/2012 betreffende de ondersteuning van het ondernemerschap op het vlak van de sociale economie en de stimulering van het maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Erkende coöperaties, vennootschappen met sociaal oogmerk en bedrijven met een SINE-erkenning werden niet als afzonderlijke categorieën opgenomen. Zij worden ondergebracht in de tweede categorie, die gebaseerd is op de definitie van sociale economie. Ze moeten dan wel aan de opgesomde voorwaarden voldoen.

Vergoeding aan het SIFO

Een erkende financier betaalt voor de ontvangen solidaire cofinanciering een vergoeding aan het SIFO. Die bedraagt de helft van de vergoeding die de erkende financier ontvangt voor de solidaire cofinanciering van het specifieke dossier, zolang die marktconform is.

Aan dit principe kan ook voldaan worden door een duidelijke link te leggen met organisaties in de sociale economie.

Binnen het SIFO is er ook een systeem van microkredietverlening. Net zoals de leningen worden ze aangeboden door de erkende financiers.

Hoe werkt die financiering?

• Het maximumbedrag van de microfinanciering bedraagt 25.000 euro, conform de Europese definitie. Maximaal de helft wordt gefinancierd door middelen vanuit het SIFO.

• Het doelpubliek van de microkredieten bestaat uit (kandidaat-)ondernemers die een economisch project willen uitbouwen, maar moeilijkheden hebben om financiële middelen te krijgen. Bijvoorbeeld door hun persoonlijke financiële toestand, waardoor ze geen toegang hebben tot bankkredieten. Ze ontvangen sociale steun, een leefloon of een werkloosheidsvergoeding. Of ze maken deel uit van een gezin dat onvoldoende inkomsten heeft om in zijn levensonderhoud te voorzien. Als voorwaarde voor het microkrediet geldt dat de slaagkansen van het project positief worden geëvalueerd.

Informatie voor de financier:

• De erkende financier sluit een afzonderlijke overeenkomst met het SIFO waarin de modaliteiten van de SIFO-microfinanciering worden bepaald.
• De vergoeding die de erkende financier aan het SIFO betaalt op de ontvangen cofinanciering volgt dezelfde regeling als bij de andere SIFO-kredieten. De vergoeding is de helft van de vergoeding die de erkende financier op zijn beurt van de kredietnemer ontvangt voor de geleverde cofinanciering