Slimme mobiliteit met een sociale insteek bij Urbike Leuven
Leveringen doen met een bestelwagen in het centrum van Leuven? Vermijden als het kan, vindt beleidsadviseur Nick Meynen. Want met een elektrische cargofiets ben je wendbaarder, sneller én veiliger onderweg. Zo kwam het idee van Urbike Leuven tot stand: een coöperatieve organisatie die met fietskoeriers zo veel mogelijk bestelwagens in de Leuvense binnenstad vervangt.
Nick Meynen: “Urbike Leuven vervoert goederen per fiets, maar dat mag je gerust veel groter zien dan het gangbare beeld van fietskoeriers. Onze fietskoeriers kunnen tot 280 kilogram vervoeren met elektrische cargobikes met een handige aanhanger en verschillende containers. Ze bevoorraden bijvoorbeeld apothekers, kappers, winkels en restaurants. Die laatste vervoeren nu, dankzij onze gekoelde keten, ook verse producten op een klimaatvriendelijke manier tot bij hun steeds bewustere klanten.”
Sociale franchise
“Het concept van Urbike bestond al in Brussel. En waarom zouden we het warme water opnieuw uitvinden als we kunnen bouwen op de expertise van collega’s? Daarom hebben we met de mensen van Urbike Brussel een constructie uitgewerkt van ‘sociale franchise’: elke lokaal verankerde coöperatie heeft zijn eigenheid en doet zijn eigen ding. Maar we helpen elkaar waar dat logisch is. Anders dan je bijvoorbeeld bij supermarktketens ziet, vullen we franchiseneming bottom-up in. Als 1 van de lokale coöperaties ideeën heeft om de koepel te verbeteren, kan die dat onderwerp aanbrengen. Andersom kunnen de lokale coöperaties meegenieten van de innovaties en structuren die in Brussel al hun nut bewezen hebben. Zo wordt iedereen beter van de samenwerking.”
Autonomie én begeleiding
“Het andere sociale aspect van Urbike Leuven is minstens even belangrijk. We wilden Urbike Leuven echt inpassen in de sociale economie. We werken daarvoor samen met Velo vzw, een sociale-economieorganisatie die in Leuven al decennialang fietsen verhuurt, herstelt en verkoopt. Velo stelt mensen tewerk die een zetje kunnen gebruiken op weg naar de arbeidsmarkt. Urbike Leuven is een interessante volgende stap voor werknemers die bij Velo klaar zijn voor meer uitdaging. Als fietskoerier bij Urbike Leuven krijg je veel autonomie, maar de begeleiding van Velo loopt gewoon door. Binnen Urbike Leuven komen mensen uit de sociale economie en de reguliere arbeidsmarkt samen, wat volgens ons een extra toegevoegde waarde heeft.”
Sociale coöperatie met groeipotentieel
“Urbike Leuven kwam in september 2023 uit de startblokken. Daarvoor moesten we in de loop van het jaar al een heel parcours afleggen. Dankzij een startpremie van Sociale Economie Vlaanderen hadden we de tijd om onze statuten op punt te stellen. Het kenniscentrum Febecoop heeft ons geholpen om te definiëren hoe onze sociale-economiecoöperatie werkt. En de originele Urbike in Brussel heeft mee aan de tekentafel gezeten om ons concept van sociale franchise te verfijnen. Het resultaat is een unieke, coöperatieve structuur die hopelijk snel nieuwe takken zal krijgen in andere Vlaamse steden en zelfs ver daarbuiten. Onze opstart werd mogelijk gemaakt door de inbreng van een dik dozijn mensen. Die geloofden zo sterk in ons concept dat ze elk gemiddeld een paar 1000 euro investeerden. Iedereen die de kans wil grijpen om deze sociale economie te doen groeien kan mee investeren met ons, op elk moment. Later dit jaar starten we daar ook een campagne rond.”
Waardig werk met veel flexibiliteit
“Hoe het er vandaag uitziet voor Urbike Leuven? Druk! Onze klanten staan te springen om over te schakelen naar slimmere leveringen in de stad. Momenteel rijden er al 6 Urbike-koeriers rond. De meesten doen dat deeltijds en combineren het met een druk privéleven of een andere job. Zo geven we onze medewerkers ook nog eens waardig werk met veel flexibiliteit, wat hen helpt om een gezonde balans te vinden.”