Maatwerkbedrijven wassen 60 miljoen herbruikbare bekers per jaar
Ga je naar een evenement in je gemeente, een festival of een sportwedstrijd? Sinds 2020 moeten ze verplicht herbruikbare of recycleerbare bekers gebruiken. Grote kans dat de herbruikbare beker van je cola, water of pintje wordt gewassen en gedroogd in een van de wasstraten van Wash-it, een initiatief van 6 maatwerkbedrijven. Een van de drijvende krachten achter het verhaal: SOBO in Brugge.
Op zoek naar extra activiteit
Bij SOBO werken 125 mensen in een schilder-, poets-, inpak- of cateringafdeling, een klusjesdienst en een sociaal restaurant. Vinden er een job: maatwerkers, arbeidszorgmedewerkers, mensen met een psychische kwetsbaarheid en mensen die volgens artikel 60 van de OCMW-wet een baan van het OCMW moeten krijgen. Directeur David Rotsaert: “Al onze afdelingen hebben veel werk, maar onze inpakafdeling hangt af van enkele grote klanten. Dat maakt ons kwetsbaar, en daarom zochten we een extra activiteit. Een bestuurder van de Federatie van Muziekfestivals in Vlaanderen (FMiV) stelde ons voor om herbruikbare bekers te wassen.”
Oplossing voor eigen mensen en organisatoren
“Een idee waar we snel in meegingen, want dat wassen gebeurt in eigen huis en is een ideale oplossing voor mensen die moeilijk op verplaatsing kunnen werken of die echt de vaste structuur van het atelier nodig hebben. Het is ook een oplossing voor de organisatoren van evenementen, want zij hebben het heel moeilijk om 90% van de wegwerpbekers selectief in te zamelen en te laten ophalen. Sinds 1 januari 2020 verplicht de wet op het cateringmateriaal hen om dat te doen. Het enige andere alternatief is herbruikbaar materiaal.”
Vlaams wasnetwerk
We keken verder dan Brugge en wilden die service meteen in heel Vlaanderen aanbieden. We namen direct contact op met andere maatwerkbedrijven: Ateljee in Gent, Bewel in Diepenbeek, AMAB in Asse, ACG in Antwerpen en Groep INTRO met hoofdkantoor in Brussel. Daarmee hebben we een wasstraat in elke provincie”, zegt David Rotsaert. AMAB had al zo’n wasstraat, en die ervaring konden we goed gebruiken. En met Werkmmaat en Weerwerk hebben we ook 2 maatwerkbedrijven die zich specifiek zullen toespitsen op de logistieke taken zoals het vervoer en de stockage van de bekers. Daarnaast trokken we een team van specialisten aan om het businessmodel, de verkoop, marketing, financiën, IT en technische kant uit te werken.” Al die partners richtten daarop een coöperatieve vennootschap op: Wash-it. Daarin zit naast de FMiV ook Herwin, de koepelorganisatie van de maatwerkbedrijven.
Best practices verzameld
De financiering via de oproep ‘Sociaal Ondernemen - Innovatie’ gebruikte SOBO vooral om best practices te verzamelen. Hoe moet je de ruimte inrichten en de workflow organiseren? Hoe zorg je dat je medewerkers ergonomisch kunnen werken? Hoe en waar zet je ze in? Hoe kun je de bekers het best wassen en stockeren? Wat zijn de technische eisen?
Duitse fabrikant
Ondertussen heeft elk maatwerkbedrijf een volautomatische professionele industriële wasstraat geplaatst. “Omdat bekers vaak nog met een gewoon horecatoestel worden gewassen en het drogen met de handdoek gebeurt – wat tot schimmelvorming kan leiden omdat er dan vocht en bacteriën in de bekers achterblijven – zochten we ook daarvoor een specialist. Met Meiko vonden we die in Duitsland. De fabrikant geeft ons advies over zaken zoals de afzuiging, airconditioning en toevoer van frisse lucht."
“Ze werken ook samen met een producent van afwasmiddel. Dat is een enorm belangrijke schakel in de keten omdat de bekers niet alleen 100% droog moeten zijn, maar bijvoorbeeld ook geen strepen van detergent meer mogen bevatten. De kwaliteit van het afwasproduct en de afstelling van de hoeveelheid zijn dan ook enorm belangrijk in zo’n wasstraat.”
Samenwerking met bekerproducenten
Wash-it is ook een onlineplatform waar eventorganisatoren kunnen vragen om herbruikbare bekers op te halen en te wassen, ze eventueel te stockeren en te leveren op de dag van het evenement. David Rotsaert: “Maar omdat veel organisatoren hun bekers aankopen, werken we ook samen met de grootste producenten van herbruikbare bekers: het Duitse Cup Concept, het Franse Re-uz en het Belgische Festicup. Cup Concept en Re-uz hebben ook vestigingen in België. In hun contacten met steden en gemeenten, organisatoren en bierproducenten stellen ze meteen ons wasnetwerk voor.”
Slim platform
Om Wash-it te laten draaien, moest ook software worden ontwikkeld. “Op het platform zien we meteen welke opdrachten voor ons zijn. Als we volzet zijn, schuift het systeem de volgende orders meteen naar een van de andere wasstraten door. Het programma houdt per klant ook bij hoeveel bekers we moeten wassen en ophalen en hoeveel we er moeten afkeuren omdat ze te vuil of versleten zijn. Ook de levering en ophaling worden automatisch geregeld. Omdat we onze voetafdruk zo klein mogelijk willen houden door ook het vervoer te beperken, werken we in de eerste plaats lokaal. SOBO krijgt bijvoorbeeld vooral aanvragen uit West-Vlaanderen.”
Streng geregeld
Omdat elke wasstraat dezelfde kwaliteit moet leveren, stelde Wash-it protocollen en richtlijnen op. “Dat verplicht ons allemaal om op dezelfde manier te werken. We nemen ook stalen van bekers die we laten testen op bacteriën. We houden bij wanneer die stalen worden genomen en wat de resultaten ervan zijn. We zijn zelfs in gesprek met het Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen (FAVV) om een norm uit te werken voor wasstraten van herbruikbaar materiaal.”
Toekomstgericht gedacht
Bij SOBO dachten ze ook vooruit. “De ruimte waar onze eigen wasstraat staat, hebben we volgens de HACCP-normen voor voedselveiligheid ingericht. We legden ons dak vol met zonnepanelen, zodat we de wasstraat op hernieuwbare energie kunnen laten werken. En omdat de verzamelbakken voor de bekers veel hoekjes en kantjes hebben, denken we er al aan om eigen bakken te ontwikkelen die gemakkelijk gedroogd kunnen worden. De 5 wasstraten zijn ook al aangepast om herbruikbare frietbakjes en bestekken te wassen. Want sinds begin 2021 vallen die mee onder de wet op het cateringmateriaal.”
Ideale job voor maatwerkers
“Aan onze wasstraat kunnen we 8 mensen aan het werk zetten. Ze moeten de bekers uit de bakken halen en ze eventueel voorweken, ze op de machine zetten en de propere bekers van de band halen en opnieuw in bakken steken, ze sluiten en eventueel stockeren. Ze wassen ook de bakken, en we hebben chauffeurs die de bekers vervoeren. Het is een combinatie van makkelijke en iets moeilijkere taken, maar ze zijn allemaal haalbaar voor onze mensen. Ze kunnen ook de bekers scannen, want we moeten weten welke bekers van welke klant zijn.”
Uit de startblokken na corona
Door corona beslisten alle partners om het wassen van de bekers te testen in de wasstraten bij ACG en Ateljee. De eerste opdrachten begonnen toen stilaan binnen te komen. “Door de kennis en ervaring die zij opdoen, kunnen we elke wasstraat meteen optimaal laten werken zodra de evenementen opnieuw mogen plaatsvinden. Voorlopig werken we bij SOBO in 1 shift. Zo kunnen we 5 miljoen bekers per jaar wassen. Maar als het aantal orders of de piekperiodes erom vragen, kunnen we met 2 shifts de capaciteit verdubbelen. Met alle maatwerkbedrijven samen kunnen we meer dan 60 miljoen bekers per jaar wassen, dat zijn er meer dan 1 miljoen per week. Daarmee zijn we het grootste wasnetwerk in Europa.”