Vlotter Maakbedrijf vzw transformeert door corona van fietsonderdelenassembleur tot producent van spatmaskers

Het project ontstond in de schoot van MakersAgainstCorona (MAC). MAC werd opgericht aan het begin van de coronacrisis. Het doel? Zorgen dat we lokaal de noodzakelijke beschermingsmiddelen kunnen produceren om niet afhankelijk te zijn van het internationale opbod. Het initiatief groeide op korte tijd uit tot een samenwerking tussen verschillende partners in de wereld van de ‘makers’. De betrokken organisaties maken gebruik van de expertise en capaciteit van verschillende ‘makerspaces’ en ‘fablabs’ in de Benelux. Onder die makerspaces: Vlotter Maakbedrijf vzw.

Belgische productiecapaciteit voor spatmaskers

Bjorn Elewaut van Vlotter Maakbedrijf vzw: “We hebben al jaren een structurele samenwerking met Yo Engelen van E-Demonstrations, dat actief is in de evenementensector. Een groot deel van het werk dat hij ons bezorgt viel weg door de coronacrisis, die een enorm impact had op de sector. Yo besloot zijn tijd en energie nuttig te besteden en mee te helpen zoeken naar een oplossing voor het nijpend tekort aan spatmaskers in de zorgverlening.”

Via MakersAgainstCorona overtuigde Yo bedrijven uit zijn netwerk om materialen te doneren voor de productie van de spatmaskers: plexiglas, colsonbandjes … “Wij leverden vervolgens de ‘handen’ en vervaardigden de spatmaskers. Op drie à vier weken tijd hebben we 25.000 spatmaskers gratis aan zorgverleners kunnen leveren. Op dat moment, aan het begin van de coronacrisis, was de vraag enorm. Zeker naar lokaal geproduceerde beschermingsmiddelen, aangezien de toelevering uit het buitenland moeizaam verliep.”

Stock aanleggen

Via de aankoopdienst van de federale overheid haalde Vlotter Maakbedrijf vervolgens een bestelling van 10.000 maskers binnen. “Dat was de eerste stap richting commercieel werk”, vertelt Elewaut. “De laatste stap, waarin we ons nu bevinden, is dat we zelf materialen inkopen om de maskers te vervaardigen, en een stock voorzien. De spatmaskers zijn intussen in ons permanente aanbod opgenomen, de productiecapaciteit is dus in België voorhanden. Dat kan natuurlijk enkel zo blijven als onze stock ook afgenomen wordt. Daarom willen we de overheid en andere organisaties oproepen om lokaal te bestellen en te investeren in de Belgische economie, in plaats van opnieuw spatmaskers in het buitenland te bestellen omdat dat iets goedkoper is, wat nu gebeurt. Dat druist toch een beetje in tegen de ‘koop lokaal’-campagne die de overheid overal voert.”

Maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen

Elewaut: “De bedrijven die de materialen voor de eerste 25.000 maskers doneerden, hebben dat volledig pro bono gedaan. Ze namen resoluut hun maatschappelijke verantwoordelijkheid, ook al werden ze zelf hard getroffen door de crisis. Als maatwerkbedrijf hadden we onze deuren kunnen sluiten, zoals veel van onze sectorgenoten hebben gedaan, en al het personeel op tijdelijke werkloosheid kunnen zetten. Maar we beslisten om zoveel mogelijk mensen aan het werk te houden en de lonen te blijven uitbetalen. Voor de productie van de spatmaskers konden we veertig werknemers inschakelen. Vijftig van onze mensen werken in essentiële sectoren; ook zij konden aan de slag blijven. In totaal hebben we zo een derde van het personeel niet tijdelijk werkloos moeten maken.”

Sociaal netwerk

Voor de werknemers was het niet evident: de ene dag zetten ze nog fietsen in elkaar, de volgende schroefden ze spatmaskers ineen. Daar kwam ook nog eens de angst voor het coronavirus bij. Met de werknemers en de afgevaardigden van de vakbond werden duidelijke afspraken gemaakt over de geldende coronamaatregelen. Elewaut: “Na een paar weken waren onze medewerkers gewend aan de nieuwe situatie en trots dat ze konden meewerken aan iets waar zoveel nood aan was op dat moment. Zo creëerden we een maatschappelijk zeer noodzakelijk product en zorgden er tegelijk voor dat onze werknemers hun sociaal netwerk niet kwijtraakten. Een win-win dus.”